poniedziałek, 17 czerwca 2019

Spacerkiem po Strzelnie - cz. 44 Rynek - cz. 41 ostatnia



Dzisiaj przechodzimy pod ostatnią posesję przy Rynku, a mianowicie pod nr 26, kończąc spacer wokół największego placu w mieście. Do początku lat 90. minionego stulecia był jeszcze nr 27, pod którym mieściła się stacja benzynowa. Do kilku zdjęć pokazujących, jak ów popularnie nazywany cepeen (CPN) onegdaj wyglądał, ostatnio przybyło mi jeszcze jedno. Otóż pod koniec maja spotkałem przy nowym przedszkolu młodego strzelnianin Pawła Banaszkiewicza, który poinformował mnie, że  jego sąsiad znajduje się w posiadaniu oryginalnej tablicy informacyjnej z byłego cepeenu. Obiecał, że wieczorem prześle mi jej zdjęcie. I stało się, oto pamiątkowa i unikatowa tablica na wrotach garażu sąsiada - piękna pamiątka motoryzacyjna, dotycząca dziejów naszego miasta. Ile to na niej zawartych zostało informacji…


Tyle wstępu i zajmijmy się teraz uroczą eklektyczną kamieniczką. Do końca XIX w. w miejscu tym stało parterowe domostwo należące do kupca Władysława Wojciechowskiego. Z początku XX w. wystawił on tutaj piętrową kamienicę z mieszkalnym poddaszem oraz przyległą doń piętrową oficyną i parterowym domem od strony ul. Szkolnej. W głębi podwórza od strony ul. Ścianki znajdował się magazyn zbożowy, do którego od ul. Szkolnej przyklejony był budyneczek stajni i drugi dom parterowy. Kamieniczka spod numeru 26 jest jedną z urokliwszych w Strzelnie. Na wysokości pierwszego piętra na jej osi środkowej znajduje się balkon, a nad nim, na tzw. pseudo poddaszu - dachu mansardowym widzimy murowaną niezwykle ozdobnie zaprojektowaną mansardę, po której bokach znajdują się trójkątnie zwieńczone, drewniane i blachą pokryte cztery lukarny. Spadzista część dachu od strony Rynku pokryta była niegdyś stylową blacho-dachówką. Obecnie zastąpił ją eternit, jakże szpecący pierwotny zamysł architektoniczny projektanta.




Podczas wizyty gen. Józefa Hallera w Strzelnie.
Właściciel kamienicy kupiec Władysław Wojciechowski, był znanym działaczem Ochotniczej Straży Pożarnej i jednym z jej współtwórców. W 1900 r. był zastępcą przewodniczącego 5-osobowego zarządu OSP. O jego działalności handlowej dowiadujemy się z reklamy jaka została ogłoszona w Kalendarzu informacyjnym miasta Strzelna na 1910 r. Prowadził on sklep odzieżowy na parterze kamienicy po prawej stronie wejścia głównego. Drugi lokal - po lewej stronie - wynajmował od niego Ignacy Szczepański, którego reklama z tego samego Kalendarza z 1910 r. wskazuje, że pan Ignacy parał się handlem wyposażenia kuchennego.




W latach PRL-u był tu jedyny w Strzelnie sklep obuwniczy prowadzony przez PSS "Społem", a później przez Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Handlu Wewnętrznego (WOHW) oraz popularny salon fryzjerski. Tę drugą placówkę prowadziła Spółdzielnia Rzemieślnicza, której usługi wchodziły w tzw. zakres fryzjerstwa damskiego i męskiego. Z fryzjerów tutaj pracujących pamiętam pana Marysia z Kwieciszewa i lekko przygarbionego starszego pana Lewandowskiego, który mieszkał na ul. Kościelnej u Konkiewiczów. Pod koniec lat 80. minionego stulecia zachodnią część posesji od ul. Ścianki nabył mój kuzyn Józef Nowak. Po rozbiórce starego magazynu zbożowego, który w latach powojennych wykorzystywany był przez Spółdzielnię Ogrodniczą, jako punkt skupu warzyw, a następnie przez Herbapol, wystawił on piętrowy dom mieszkalny. A na początku lat 90. kamienicę nabyli państwo Kasprzykowie. Ich zięć p. Suliński uruchomił po zakładzie fryzjerskim sklep mięsno-wędliniarski, później poszerzony o branżę spożywczą. Po sklepie obuwniczym powstał sklep motoryzacyjny, przeniesiony później w miejsce zlikwidowanego sklepu p. Sulińskiego. Natomiast po motoryzacyjnym działa po dziś sklep warzywniczy, którego z racji odwiedzin i dokonywanych w nim zakupów polecam strzelnianom.


Osobą szczególną, mieszkańcem tej kamieniczki - drugie mansardowe piętro - która tkwi w mej pamięci i o której muszę coś napisać, to pan Henryk Dawidziak. Popularnie nazywany był panem Heniem. Był to wielce zasłużony działacz sportowy MLKS „Kujawianka" Strzelno. Oto wspomnienie do poczytania i zapamiętania - obraz strzelnianina, nie z pierwszej półki, czy z pierwszych stron gazet, ale skromnego, dobrego człowieka, który nigdy się nie wywyższał.

Henryk Dawidziak (1929-2006) - Pan Heniu

W święto światowego futbolu, kiedy na dobre trwały rozgrywki pomiędzy najlepszymi narodowymi drużynami z całego świata, przyszło odejść fanowi tej dyscypliny sportu. W sobotę 24 czerwca 2006 r. na cmentarzu przy ulicy Kolejowej w Strzelnie pożegnaliśmy śp. Henryka Dawidziaka - strzelnianina, którego pasją był sport, a tą dyscypliną umiłowaną, piłka nożna. Już od młodzieńczych lat sercem był oddany Klubowi Sportowemu „Kujawianka" Strzelno. Ciężka choroba, jaka trawiła go przez większość dorosłego życia, nie pozwolił mu wyczynowo uprawiać sport, dlatego też oddał się działalności społecznej na rzecz usportowionej młodzieży zrzeszonej w strzeleńskim klubie.


Henryk Czesław Dawidziak był synem Wojciecha i Joanny z Rzameżkiewiczów. Urodził się w Strzelnie 15 lipca 1929 r. w rodzinie rzemieślniczej. W tejże kamienicy, w której przyszedł na świat mieszkał aż do śmierci. Wspólnie z teściem, Czesławem Kasprzykiem, prowadził w Rynku pod nr. 5 Zakład Fryzjerski. Choroba nie pozwoliła mu później na realizowanie się w tym zawodzie. Przeszedł na rentę poświęcając się jednocześnie pracy społecznej na rzecz sportu strzeleńskiego. Członkiem klubu sportowego został w 1945 r. i w jego szeregach pozostawał aż do śmierci. W latach 1957-2000 wchodził w skład zarządu „Kujawianki", pełniąc w nim do 1998 r. funkcję skarbnika. Jego ogromne zaangażowanie zostało nagrodzone licznymi odznaczeniami sportowymi. Otrzymał Odznakę Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej i Turystyki; brązowe, srebrne i złote odznaczenia Polskiego Związku Piłki Nożnej oraz liczne dyplomy i listy gratulacyjne od władz sportowych i samorządowych wszystkich szczebli.

Pośród rzesz mieszkańców i licznej rodziny odprowadzających wówczas śp. Henryka Dawidziaka na miejsce wiecznego spoczynku, dało się zauważyć grupę sportowców, i to tych czynnych, jak i tych z oszronionymi skrońmi; działaczy społecznych różnych profesji, klubowiczów spod znaku MLKS „Kujawianka" Strzelno i okryty kirem trójkolorowy sztandar klubowy, którego poczet stanowili czołowi zawodnicy „Kujawianki". Słowa wypowiedziane nad trumną zmarłego ustami przyjaciela, doktora Ryszarda Cyby, były słowami nas wszystkich, tych zrzeszonych pod barwami umiłowanego przez śp. Henryka, Klubu, jak i wszystkich, którzy go znali.

A czy pamiętacie starsi mieszkańcy Strzelna Zakład Fryzjerski przy Rynku 5, w którym pan Henio pracował wraz ze swoim teściem. Dzieciarnia, w tym i ja, ganialiśmy do niego, by tam w oczekiwaniu na postrzyżyny podziwiać zgromadzone w dużych akwariach kolekcje rybek, będącą drugą pasją młodego mistrza fryzjerskiego. Były tam piękne welonki, mieczyki, glonojady, pawie oczka i inne rybki pływające w skalistej scenerii zaaranżowanego dna morskiego. Tam to rodziły się nasze pasje szczepione podarunkami małych rybek, czynionych nam przez pana Henia.

Kiedy przyszłoby odpowiedzieć mi na pytanie: czy znajduję pasjonatów podobnych Panu Heniowi spośród tych, z którymi miałem czy mam do czynienia? Odpowiedź musiałaby być jedna, a mianowicie taka,  że długo by szukać. Ogromny autorytet, jakim się cieszył w środowisku działaczy, kibiców i zawodników stawiał go w czołówce tych, którzy wyznaczali i wskazywali na wzory pozytywnego zachowania i sami poprzez własne zachowanie takowymi się stawali. Zawsze uśmiechnięty, serdeczny , rozdający dobre rady, otwarty na innych - niezależnie od ich pozycji społecznej i poglądów, jakie posiadali. Sam apolityczny, wychowany w duchu wiary katolickiej, niezależnie od czasów, w jakich przyszło mu żyć niezmiennie oddany Kościołowi. Przez dziesiątki lat był tą osobą, do której chadzało się po rady, po odpowiedzi na trudne pytania; szukało się dobrej rady na sytuacje, zdawałoby się bez wyjścia, a kiedy wkraczała polityka usuwał się w cień, nie urażając przy tym nikogo.

Jego małżonką i troskliwą opiekunką w chorobie była Stefania Marta z Kasprzyków. Oboje wychowali dwóch synów: Piotra, mieszkańca Poznania, byłego prorektora Wyższej Szkoły Bankowej i Ireneusza, znanego operatora telewizyjnego z Bydgoszczy.