18 października 2020 r. zmarł prof. Jan Hanasz. Korzeniami rodzinnymi związany był z naszym miastem, potomek strzelnian, z którego wywodzi się wiele znakomitości zasłużonych dla Strzelna, regionu i Ojczyzny. Był polskim astronomem, działaczem opozycji demokratycznej w PRL, członkiem Kapituły Fundacji Polcul, honorowym obywatelem Torunia, znaną postacią w kręgach miłośników Strzelna. Obszerne dzieje rodu Hanaszów z wątkami biograficznymi o prof. Janie opisał najstarszy z rodzeństwa Marian w wydanej w 2017 r. książce Rodzina ze Strzelna. Od niego też dowiedziałem się o śmierci młodszego brata.
W opowieści o rodzinie Marian Hanasz przybliżył jej dzieje wplatając je w dzieje miasta, regionu, a także w dzieje powszechne. Zaczął od współczesności od rozdziału zatytułowanego Haker i opowieści o bracie Janie, działaczu opozycji demokratycznej, współtwórcy podziemnego Radia i Telewizji „Solidarność”. Prof. Wojciech Polak w biogramie o prof. Janie Hanaszu tak napisał: Zaangażowanie Jana Hanasza w walkę o niepodległość i prawa człowieka wynikało z zakorzenionego w nim głębokiego chrześcijańskiego imperatywu działania dla dobra wspólnego. Profesor uważał że zwłaszcza w czasach trudnych należy nie szczędzić wysiłku i być gotowym na poświęcenie.
Jan Hanasz, urodził się 29 lipca 1934 r. w Poznaniu jako syn strzelnianina lekarza Bolesława i Heleny z domu Ławicka. W 1955 r. ukończył studia astronomiczne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 1955-1994 był pracownikiem naukowym Zakładu Astronomii PAN (od 1976 Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN) w Toruniu. W 1981 r. został doktorem habilitowanym i kierownikiem Pracowni Astrofizyki Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN. W międzyczasie w latach 1964-1966 był stypendystą Wydziału Astrofizyki CSIRO w Sydney w Australii. W latach 70. szefował pierwszemu polskiemu eksperymentowi kosmicznemu na satelicie Interkosmos-Kopernik 500.
 |
| Dom Hanaszów - obecnie Dudków |
Od września 1980 r. był członkiem „Solidarności”. Swoją aktywność w szeregach związkowych wzmógł wraz z wprowadzeniem stanu wojennego. Po 13 grudnia 1981 r. uczestniczył w akcji ukrywania sprzętu poligraficznego. Był współzałożycielem podziemnego pisma „Toruński Informator Solidarności” - organizował druk i kolportaż. Od maja 1982 r. przewodniczył podziemnej grupie kierowniczej Regionu Toruńskiego „Solidarności”, a w latach 1983-1984 przewodniczył Regionalnemu Komitetowi Wykonawczego Toruń. Był współorganizatorem podziemnego Radia i TV „Solidarność” w Toruniu, 14 i 26 września 1985 (wespół z Zygmuntem Turłą, Piotrem Łukaszewskim, Grzegorzem Drozdowskim i Leszkiem Zaleskim) emitował hasła wzywające do bojkotu wyborów na wizji TVP1. Aresztowany podczas 2. emisji, 20 stycznia 1986 r. został skazany na 1,5 roku więzienia w zawieszeniu na 3 lata. Po wyjściu z aresztu został przeniesiony na niższe stanowisko pracy i pozbawiony możliwości wyjazdów za granicę. W latach 1986-1989 współpracował z Diecezjalnym Ośrodkiem Charytatywno-Społecznym. W tym samym czasie (1987 r.) organizował seryjną produkcję nadajników do emitowania haseł na wizji TV, którą przerwano po rewizji SB na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Gdańskiego i konfiskacie sprzętu.
W 1989 r. został przywrócony na stanowisko kierownika Pracowni Astrofizyki. Od 1994 r. był pracownikiem Centrum Badań Kosmicznych PAN w Toruniu. Na niwie społecznej aktywnie działał w Kapitule Fundacji Polcul. W 2007 r. uzyskał tytuł profesora. Dnia 12 grudnia 2009 r. prezydent Lech Kaczyński odznaczył Jana Hanasza Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
 |
| Grobowiec rodzinny Hanaszów w Strzelnie |
Pogrzeb śp. prof. Jana Hanasza odbędzie się w sobotę 24 października 2020 r. w Strzelnie. Msza Św. pogrzebowa o godz. 12:00 w kościele parafialnym pw. Świętej Trójcy, a następnie o godz. 13:00 pogrzeb na Starym Cmentarzu przy ul. Kolejowej.
