niedziela, 3 lutego 2019

Spacerkiem po Strzelnie - cz. 26 Rynek - cz. 23




Przypomnę, że w części 24/21 spacerku po Rynku rozpocząłem opowieść o rodzinie Fiebigów. Proponuję do tej części wrócić, by nie błądzić w tejże opowieści

https://strzelnomojemiasto.blogspot.com/2019/01/spacerkiem-po-strzelnie-cz-24-rynek-cz.html

Przywołałem w niej małżonków Juliusza i Elżbietę z Listingów oraz ich najstarszego syna ks.
Władysława. W dzisiejszej części będzie o ich synach: Ferdynandzie - nauczycielu i Klemensie - aptekarzu. Natomiast następny spacerek poświęcę Maksymilianowi - kupcowi strzeleńskiemu i jego piątce dzieci oraz przy okazji ul. Gimnazjalnej będzie o Bernardzie i jego synu Adolfie, profesorze farmacji.

Ferdynand Bernard Fiebig (1870-1936)


Urodził się w Strzelnie 11 stycznia 1870 r. jako syn Juliusza i Elżbiety z Listingów. Tutaj ukończył szkołę ludową, po której uczęszczał do progimnazjum w Trzemesznie, a następnie do Seminarium Nauczycielskiego w Rawiczu. Po ukończeniu seminarium odbył służbę wojskową w armii niemieckiej, w 19 Pułku Piechoty im. Von Courbiere`a (2. Poznańskim). Po powrocie z armii podjął pracę nauczyciela w Chobienicach a następnie w Widzimiu koło Wolsztyna. Potajemnie nauczał w języku polskim. W 1896 r. zawarł związek małżeński ze starszą od siebie o 5 lat Katarzyną Mańczyńską z Obry. Małżonkowie mieli pięcioro dzieci: Władysławę, Leona, Jadwigę, Marię i Alfonsa.


Dziatwę szkolną jak i swoje dzieci wychowywał w duchu polskości, co źle było postrzegane przez władze pruskie. Z tego powodu został kilkakrotnie przeniesiony do innych miejscowości. Wszędzie stosował się do swoich zasad, tyle że zachowywał coraz to większą ostrożność. Ze szkoły w Widzimiu trafił do Tłok, a następnie do szkoły w Adamowie. Tam, w końcu roku 1918, wspólnie z ks. Alfonsem Graszyńskim, proboszczem gościeszyńskim, organizował oddziały młodzieży, które pod pozorem ćwiczeń gimnastycznych szkolił pod względem militarnym. W ten sposób przygotował młodzież do działań powstańczych.

5 stycznia 1919 r. Ferdynand Fiebig idąc na czele oddziału adamowskiego skierował go do Wolsztyna , gdzie wspólnie z innymi oddziałami powstańcy wyparli Grenschutz z miasta. W zrywie powstańczym uczestniczyła również jego dwudziestoletnia córka Władysława, która pracowała w Wolsztynie w komendzie wojskowej. Pełniła tam różne funkcje, m.in. była sekretarką, telefonistką, łączniczką, etc.


F. Fiebig już w odrodzonej Polsce pracował cały czas w szkolnictwie. Miał duże zasługi w repolonizacji szkolnictwa na terenie miasta i okolicy. Działała wówczas w Wolsztynie jedna Publiczna Szkoła Powszechna. 1 października 1920 r. oficjalnie został kierownikiem Publicznej Szkoły Powszechnej w Wolsztynie. W ścisłej współpracy z ks. Leopoldem Zygarłowskim organizował pomoc dla uchodźców z Kresów Wschodnich. Był również kierownikiem Szkoły Przemysłowo-Dokształcającej. Na niwie działalnosci społecznej organizował wiece patriotyczne, święta pieśni, wycieczki o charakterze dydaktycznym i patriotycznym oraz wystawy prac nauczycieli i uczniów.

W 1929 r. przeszedł na emeryturę i wówczas zintensyfikował swoją działalność w miejscowym Towarzystwie Gimnastycznym "Sokół", którego został wiceprezesem okręgowym i prezesem gniazda. Również w wolsztyńskim Kole Śpiewaczym pełnił funkcję prezesa. Był również prezesem okręgowym Kół Śpiewaczych, założycielem i prezesem Towarzystwa Pszczelarskiego, wiceprezesem Stowarzyszenia Chrześcijańsko Narodowego Nauczycieli, członkiem Stronnictwa Narodowego, członkiem Akcji Katolickiej oraz Towarzystwa Upiększania Miasta.

Pogrzeb Ferdynanda Fiebiga.
Ferdynand Fiebig po sześciu latach intensywnego życia emeryckiego zmarł 31 października 1936 r. i został pochowany na miejscowym cmentarzu.

Klemens Fiebig (1877-1942)

Urodził się w Strzelnie w 1877 r. w rodzinie Juliusza przedsiębiorcy budowlanego i Elżbiety Listing. Do szkoły ludowej uczęszczał w Strzelnie, a następnie do progimnazjum w Trzemesznie. W 1893 r. mieszkał u brata ks. Władysława w Strzyżewie Kościelnym ("Światło…" 1893, Nr 18). Później mieszkał w Buku, a następnie w Wyrzysku. 29 i 30 września 1902 r. złożył w Bydgoszczy egzamin na pomocnika aptekarskiego ("Praca: Tygodnik Ilustrowany", 1902, Nr 41) i rozpoczął studia na uniwersytecie w Gryfii (Greifswaldzie) korzystając ze stypendium Poznańskiego Towarzystwa Naukowej Pomocy. 9 listopada 1906 r. po zdaniu egzaminu państwowego na uniwersytecie w Gryfii uzyskał tytuł aprobowanego aptekarza ("Orędownik", 1906, Nr 261), który uprawniał go do samodzielnego prowadzenia apteki. Warto wspomnieć, że po zakończe­niu nauki, stypendium spłacił i podjął pracę na Śląsku w aptece w Bytomiu. Tam też udzielał się w chórze kościelnym.


Po trzyletnim pobycie przeniósł się do Wielkopolski, pracując w różnych miejscowościach jako aptekarz. W 1909 r. nabył aptekę w Margoninie, a w 1912 r. zawarł związek małżeński z Marią Drożdżyńską (1882-1964). Rok później sprzedał interes w Margoninie, nabywając jednocześnie aptekę „Pod Orłem” przy rynku w Żerkowie. W 1914 r., z wybuchem I wojny światowej, został powołany w szeregi armii niemieckiej. Wkrótce, po interwencji władz, został zwolniony do cywila.

Apteka mieściła się w parterowym budynku, wybudowanym przez aptekarza niemiec­kiego w 1844 r. W celu powiększenia pomieszczeń aptecznych, jak również poprawy warunków mieszkaniowych K. Fiebig na początku lat trzydziestych przeprowadził kapitalny remont budynku i dobudował piętro. Na powiększeniu apteki zyskała szczególnie pierwsza izba, tzw. „oficyna”. Projekt fasady i nadzór nad całością prac budowlanych wykonywał Karol Wasielewski z Żerkowa. Fasada budynku z pilastrami jońskimi do dzisiaj jest jedną z ciekawszych w mieście. Wnętrze apteki wyposażone zostało w meble w stylu „biederme­ier” (obecnie eksponowane są w Muzeum Farmacji w Krakowie).

Małżonkowie byli mocno zaangażowani w działalność na rzecz społeczeństwa żerkowskiego. W Żerkowie, na prośbę mieszkańców urząd pierwszego polskiego burmistrza w 1919 r. objął aptekarz Fiebig. Funkcje tę pełnił społecznie, zyskując szacunek i uznanie mieszkańców Żerkowa. Stanowisko to piastował do pierwszych wyborów. Natychmiast też zorganizował polską administrację miejską i polskie szkolnictwo.


Wspomógł finansowo zakup budynku dla sióstr Zakonu Najświętszej Marii Panny przy ulicy Jarocińskiej w Żerkowie. Małżonka, wraz z Marią Chełkowską ze Śmiełowa przyczyniła się do założenia To­warzystwa Pań Miłosierdzia im. Wincentego á Paulo. Pełniła w nim funkcję wiceprezeski. Zaangażowana była w akcje dożywiania rodzin, szczególnie tych pozbawionych ojców jak i ludzi starych. Jako bezdzietni małżonkowie, swoje siły skierowali w niesienie pomocy finansowej w kształcenia bratanków ze Strzelna: Władysława Fiebiga, ur. 2 czerwca 1904 w Strzelnie, absolwenta Gimnazjum w Krotoszynie 1923, studenta i absolwenta prawa Uniwersytetu Poznańskiego 1924-28, po studiach aplikanta sądowego oraz Adolfa (studia farmaceutyczne). W tym ostatnim widzieli swojego następcę. W 1938 r. na czele konnego oddziału "Sokoła" odwiedził wujostwo bratanek dr Alfred Fiebig.

W styczniu 1941 r. decyzją niemieckich władz okupacyjnych budynek wraz z apteką zajął aptekarz Niemiec. Klemens Fiebig zmarł 16 października 1942 roku. Pochowany został na cmentarzu w Żerkowie.

Opracowano na podstawie: Wolsztyńskiego słownika biograficznego, cz. 2, Czesław Olejnik, Wolsztyn 2007 oraz Wybitne postacie Szwajcarii Żerkowskiej, J. Jajor, R. Rogacki, B. Hałas, Żerków 2012 i uzupełnień ze zbiorów własnych.
Zdjęcie Ferdynanda Fiebiga pochodzi ze strony: http://www.powiatwolsztyn.pl/powstanie/ferdynand_fiebig.html