poniedziałek, 4 kwietnia 2022

Historia pewnego zdjęcia

Przez blisko dwa tygodnie nie zamieściłem żadnego artykułu na blogu, co wywołało niepokój u stałych bywalców bloga. W różny sposób owy stan duchowy u czytelników się objawiał - a to telefony, zapytania za pośrednictwem komunikatorów, tudzież bezpośrednie pytanie podczas spotkań w przestrzeni miejskiej. Tłumaczyłem, że to za sprawą nawału pracy oraz poświęcenia czasu na przygotowanie materiałów na wystawę, która odbędzie się w miesiącach letnich w Warszawie. Ale o tej ostatniej pracy napiszę później. Natomiast dzisiaj opowiem o niezwykłym zdjęciu, które zostało wykonane 92 lata temu, a które wylicytowałem, uczestnicząc w akcji niesienia pomocy: Razem po zdrowie dla Czarusia z Ciechrza. Zachęcam wszystkich, by w pierwszej kolejności wsparli tę akcję, o której możecie dowiedzieć się za pośrednictwem Facebooka.

Zdjęcie dotarło do mnie, do Strzelna ze Skulska. Należało ono do przedwojennego kierownika Szkoły Powszechnej, a po wojnie Szkoły Podstawowej w Ciechrzu Jana Wiatrowskiego, który funkcję tę sprawował w latach 1928-1968. Za jego czasów szkoła już przed wojną, w 1934 roku został rozbudowana, poprzez podwyższenie jej o piętro. Ponadto w latach powojennych w 1967 roku za jego staraniem wybudowany został dom nauczyciela. Po przejściu na emeryturę wyprowadził się do Skulska, gdzie wcześniej pobudował dom rodzinny i w nim zamieszkał. Tam też trafiło z nim zdjęcie, które w tym roku rodzina postanowiła wystawić na licytację, by wesprzeć ciężko chore dziecko z Ciechrza - małego Czarusia.

A teraz o prezentowanym zdjęciu. Otóż zostało ono wykonane podczas uroczystego poświęcenia i oddanie do użytkowania strzelnicy sportowej 1 czerwca 1930 roku w Ciechrzu. Było to niezapomniane i latami przez mieszkańców przypominane święto. Uczestniczyło w nim 300 członków Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego - popularnego przed wojną PWiWF, a nadto: Straży Pożarnej, Bractwa Kurkowego ze Strzelna oraz zastępów Towarzystw Powstańców i Wojaków z Bronisławia i Strzelna. Oprawę całości dawała orkiestra 59. Pułku Piechoty Wielkopolskiej z Inowrocławia. Relację z tej uroczystości zawarto na łamach ówczesnego „Dziennika Kujawskiego“, z której to czerpię całą informację o zapisanym w obrazie (na zdjęciu) wydarzeniu.

W karnym szyku, w pochodzie wszyscy zebrani udali się na mszę św. do Rzadkwina. Po mszy odbyła się defilada, którą odebrał starosta strzeleński Włodzimierz Baranowski. Przed samym poświęceniem ks. prob. [Romuald] Sołtysiński przemówił do zebranych, a po czynnościach liturgicznych starosta Baranowski przeciął wstęgę, otwierając tym samym strzelnicę. Po tej części chór miejscowy odśpiewał pieśń „Nad Wartą, hej nad Wartą niezłomna czuwa straż“. W uroczystości wziął również udział mjr Stanisław Tworzydło, jako przedstawiciel Dowództwa VIII Okręgu Korpusu. Po strzelaniu honorowym odbyły się zawody lekkoatletyczne i strzelanie konkursowe.

Kierowana przez Tabaczyńskiego PWiWF wyróżniona została pochwałą Gminnego Komitetu PWiWF. Przy tej okazji podkreślono szczególne zasługi przewodniczącego Wacława Tabaczyńskiego z Ciechrza pośród wszystkimi Gminnymi Komitetami PWiWF powiatu strzeleńskiego i postawiono go jako wzór działalności dla wszystkich Gminnych Komitetów. Sołtys Tabaczyński od 1933 r. był sekretarzem Kółka Rolniczego w Strzelnie, zasiadając w jego zarządzie z innymi okolicznymi ziemianami. W tym też roku został członkiem Komitetu Obywatelskiego Pożyczki Narodowej na Powiat mogileński.

Przy okazji udało się ustalić skład Komitetu Gminnego PWiWF w Ciechrzu:

Tabaczyński, sołtys - przewodniczący; Nowak, sołtys - zastępca przewodniczącego; Jan Wiatrowski, nauczyciel i kierownik szkoły - sekretarz, Wesołowski, porucznik rezerwy - dowódca 5. kompanii Przysposobienia Wojskowego (PW); oraz członkowie: Albin Korach, Wincenty Bochat, Józef Skonieczny, Wawrzyn Badyna i Kazimierz Fabiszak.

Komitety gminne miały za zadanie wybór najlepiej ćwiczących i wysłanie ich na Kurs Instruktorski Wychowania Fizycznego; zorganizować - zbudować i dbać o boiska, kąpieliska, ślizgawki zimowe - lodowiska i ogródki jordanowskie; zaopatrzyć w urządzenia i sprzęt sportowy; zakupić umundurowanie dla członków Przysposobienia Wojskowego; wybrać kandydatów do powiatowego czterotygodniowego obozu letniego; zbudować strzelnicę dla broni długiej i małokalibrowej. Komitetom Gminnym PWiWF, którym brakowało środków własnych na realizację powyższych celów mogły składać wnioski za pośrednictwem Powiatowego Komitetu PWiWF do Powiatowej Kasy Oszczędności z prośbą o udzielenie kredytu rocznego lub dwuletniego na cele WFiPW do 1000 zł. Komitety Gminne WFiPW zbierały się co najmniej raz w miesiącu w celu oceny nad sprawowaną  pieczą w podległej im organizacji WFiPW młodzieży szkolnej i pozaszkolnej gminy Ciechrz. W trzy dni po odbytym zebraniu przedkładano odpisy protokołu posiedzenia Komitetu Gminnego WFiPW w Powiatowym Komitecie PWiWF w Strzelnie, a od 1933 roku w Mogilnie.

Na zakończenie dodam kilka zdań o Wacławie Tabaczyńskim, który szczególnie był zaangażowany przy budowie strzelnicy. Wyróżniał się on na niwie działalności społeczno-gospodarczej w powiatach strzeleńskim i mogileńskim. Był światłym i dobrym rolnikiem. Gospodarzył po rodzicach w Ciechrzu. W 1928 r. piastował funkcję wiceprzewodniczącego Obwodowej Komisji Wyborczej w Ciechrzu i był członkiem Okręgowej Komisji Wyborczej Okręgu IV Strzelno-Północ. Od 1930 r. piastował funkcję sołtysa wsi Ciechrz oraz przewodniczącego Komitetu Gminnego WFiPW w Ciechrzu. Po dziś we wsi znajduje się widoma pamiątka jego działalności, a jest nią strzelnica sportowa, obecnie użytkowana przez Koło Łowieckie „Szarak“ w Strzelnie. Strzelnica została wybudowana na gruncie gminnym w pobliżu stawu. Długość obiektu, według ówczesnej informacji, miała wynosić 200 m.