Tym artykułem inicjuję opisywanie i relacjonowanie imprez przygotowanych przez strzelnian i mogilnian z okazji obchodów tych wielkich rocznic. Zaczynam od Mogilna, a niebawem będzie o Strzelnie i powołaniu miejscowego komitetu obchodów tych rocznic. Tym tytułem oznaczane będą wszystkie artykuły tematycznie związane z obchodami rocznicowymi. Zaś dla ich odróżnienia będą dodawane numery poszczególnych części, oddzielnie dla Strzelna i Mogilna.
W czwartek 15 lutego 2018 r. w
Muzeum Ziemi Mogileńskiej w Chabsku miało miejsce kolejne wydarzenie z bogatego
kalendarza obchodów 100-lecia Odzyskania Niepodległości i 100-lecia Powstania
Wielkopolskiego na Ziemi Mogileńskiej. Ów kalendarz imprez, to bogata oferta
przygotowana przez mogileńskie instytucje kultury, czyli Mogileński Dom Kultury
i MZM dla uczczenia tych wielkich rocznic. W ramach czwartkowego programu
wygłosiłem wykład zatytułowany Mogilnianie
odznaczeni Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, będący niejako streszczeniem
mojej najnowszej książki o tym samym tytule. Tłem mojego wystąpienia był pokaz
multimedialny zdjęć i dokumentów przygotowany przez Heliodora Rucińskiego a
obrazujący przebieg powstania oraz działalność popowstaniową mogilnian,
bohaterów tego wielkiego zrywu wolnościowego.
W wykładzie opowiedziałem o projekcie jaki realizowany jest od kilku lat przez Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne "Gniazdo", a mianowicie: Liście Odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Jest to zbiór blisko 22,5 tysiąca nazwisk powstańców, którzy doczekali się wyróżnienia WKP. Osobiście uczestniczę w tym projekcie. Składa się on z kilku etapów. W pierwszym etapie w Archiwum Prezydenta RP poddano digitalizacji wnioski o odznaczenia WKP: w drugim zindeksowano je i umieszczono w bazie elektronicznej, trzeci to korekta i uzupełnianie biogramów oraz wzbogacanie ich zdjęciami i innymi dokumentami mówiącymi o udziale poszczególnych odznaczonych w Powstaniu Wielkopolskim.
To ta praca oraz wyniki innych
kwerend biblioteczno-archiwalnych skłoniły mnie do napisania dwóch książek o
strzelnianach i mogilnianach wyróżnionych tym zaszczytnym odznaczeniem. Niebawem
bo 25 lutego (niedziela - plakat niebawem) zaprezentuję w wykładzie strzelnian
i pracę nad książką o bohaterach - uczestnikach zrywu wolnościowego z lat
1918-1919. Wykład i wernisaż w chabskim muzeum przyciągnął rzeszę miłośników
historii. Były okazje do wymiany doświadczeń, wspomnień i rozmów około powstaniowych.
Sam przeprowadziłem ich kilka, m.in. z burmistrzem Leszkiem Duszyńskim o jego
dziadku Józefie, który za udział w Powstaniu Wielkopolskim został również
odznaczony WKP, z dyrektorem Pawłem Kraśnym o planowanej w marcu-kwietniu wizycie w Zespole Szkół w Bielicach, a także z redaktorem Markiem Holakiem o przygotowaniach
rocznicowych na terenie Strzelna i doktorem Bartoszem Winieckim o powstańcach wielkopolskich pracujących w pionie weterynaryjnym...
Po wykładzie uczestnicy zostali
poczęstowani kawą i ciastem z ogromnego tortu, który był wstępem do kolejnego
punktu czwartkowego programu, a mianowicie wernisażu wystawy historycznej
zatytułowanej "Nasze Wielkie Historie". Dlaczego wstępem? Wystawa ta
zaprezentowana została w ramach ogólnopolskiego programu „Niepodległa”, w
którym udział wzięła młodzież mogileńska. Elementem zrealizowanym przez
mogilnian była opowieść o Rodzinie
Ossowskich, z której sześciu braci wzięło udział w I wojnie światowej, a po
jej zakończeniu w Powstaniu Wielkopolskim. Otóż, tort ufundowany został przez
przedstawicieli rodziny Osowskich, wywodzących się z Ziemi Mogileńskiej. Jednym
z nich jest Józef Ossowski, mój kolega z ławy szkolnej.
Nikt
im nie kazał - poszli, bo tak chcieli, bo takie dziedzictwo wziął po dziadach
wnuk... - przeczytać można na planszy przedstawiającej braci: Franciszka,
Jana, Józefa, Stanisława, Stefana, Leona Ossowskich. Dwoje z nich, Leon i
Stefan zostali odznaczeni WKP, pozostali niestety nie doczekali, zbyt wcześnie
zmarli. To między innymi dla nich i wszystkich tych, którzy wzięli udział w tym
wielkim zrywie wolnościowym mogilnianie fundują pomnik Powstańca
Wielkopolskiego. Ma on symbolizować bohaterstwo i chwałę mogilnian, którzy z
bronią w ręku przegnali z swojej ziemi zaborcę, który przez blisko półtora wieku
niewolił .
Wszystkie zdjęcia autorstwa Heliodora Rucińskiego
