100-lecie Odzyskania Niepodległości i 100-lecie Powstania Wielkopolskiego w Mogilnie - cz.1

Tym artykułem inicjuję opisywanie i relacjonowanie imprez przygotowanych przez strzelnian i mogilnian z okazji obchodów tych wielkich rocznic. Zaczynam od Mogilna, a niebawem będzie o Strzelnie i powołaniu miejscowego komitetu obchodów tych rocznic. Tym tytułem oznaczane będą wszystkie artykuły tematycznie związane z obchodami rocznicowymi. Zaś dla ich odróżnienia będą dodawane numery poszczególnych części, oddzielnie dla Strzelna i Mogilna.

W czwartek 15 lutego 2018 r. w Muzeum Ziemi Mogileńskiej w Chabsku miało miejsce kolejne wydarzenie z bogatego kalendarza obchodów 100-lecia Odzyskania Niepodległości i 100-lecia Powstania Wielkopolskiego na Ziemi Mogileńskiej. Ów kalendarz imprez, to bogata oferta przygotowana przez mogileńskie instytucje kultury, czyli Mogileński Dom Kultury i MZM dla uczczenia tych wielkich rocznic. W ramach czwartkowego programu wygłosiłem wykład zatytułowany Mogilnianie odznaczeni Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, będący niejako streszczeniem mojej najnowszej książki o tym samym tytule. Tłem mojego wystąpienia był pokaz multimedialny zdjęć i dokumentów przygotowany przez Heliodora Rucińskiego a obrazujący przebieg powstania oraz działalność popowstaniową mogilnian, bohaterów tego wielkiego zrywu wolnościowego.

W wykładzie opowiedziałem o projekcie jaki realizowany jest od kilku lat przez Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne "Gniazdo", a mianowicie: Liście Odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Jest to zbiór blisko 22,5 tysiąca nazwisk powstańców, którzy doczekali się wyróżnienia WKP. Osobiście uczestniczę w tym projekcie. Składa się on z kilku etapów. W pierwszym etapie w Archiwum Prezydenta RP poddano digitalizacji wnioski o odznaczenia WKP: w drugim zindeksowano je i umieszczono w bazie elektronicznej, trzeci to korekta i uzupełnianie biogramów oraz wzbogacanie ich zdjęciami i innymi dokumentami mówiącymi o udziale poszczególnych odznaczonych w Powstaniu Wielkopolskim.

To ta praca oraz wyniki innych kwerend biblioteczno-archiwalnych skłoniły mnie do napisania dwóch książek o strzelnianach i mogilnianach wyróżnionych tym zaszczytnym odznaczeniem. Niebawem bo 25 lutego (niedziela - plakat niebawem) zaprezentuję w wykładzie strzelnian i pracę nad książką o bohaterach - uczestnikach zrywu wolnościowego z lat 1918-1919. Wykład i wernisaż w chabskim muzeum przyciągnął rzeszę miłośników historii. Były okazje do wymiany doświadczeń, wspomnień i rozmów około powstaniowych. Sam przeprowadziłem ich kilka, m.in. z burmistrzem Leszkiem Duszyńskim o jego dziadku Józefie, który za udział w Powstaniu Wielkopolskim został również odznaczony WKP, z dyrektorem Pawłem Kraśnym o planowanej w marcu-kwietniu wizycie w Zespole Szkół w Bielicach, a także z redaktorem Markiem Holakiem o przygotowaniach rocznicowych na terenie Strzelna i doktorem Bartoszem Winieckim o powstańcach wielkopolskich pracujących w pionie weterynaryjnym...  

Po wykładzie uczestnicy zostali poczęstowani kawą i ciastem z ogromnego tortu, który był wstępem do kolejnego punktu czwartkowego programu, a mianowicie wernisażu wystawy historycznej zatytułowanej "Nasze Wielkie Historie". Dlaczego wstępem? Wystawa ta zaprezentowana została w ramach ogólnopolskiego programu „Niepodległa”, w którym udział wzięła młodzież mogileńska. Elementem zrealizowanym przez mogilnian była opowieść o Rodzinie Ossowskich, z której sześciu braci wzięło udział w I wojnie światowej, a po jej zakończeniu w Powstaniu Wielkopolskim. Otóż, tort ufundowany został przez przedstawicieli rodziny Osowskich, wywodzących się z Ziemi Mogileńskiej. Jednym z nich jest Józef Ossowski, mój kolega z ławy szkolnej.

Nikt im nie kazał - poszli, bo tak chcieli, bo takie dziedzictwo wziął po dziadach wnuk... - przeczytać można na planszy przedstawiającej braci: Franciszka, Jana, Józefa, Stanisława, Stefana, Leona Ossowskich. Dwoje z nich, Leon i Stefan zostali odznaczeni WKP, pozostali niestety nie doczekali, zbyt wcześnie zmarli. To między innymi dla nich i wszystkich tych, którzy wzięli udział w tym wielkim zrywie wolnościowym mogilnianie fundują pomnik Powstańca Wielkopolskiego. Ma on symbolizować bohaterstwo i chwałę mogilnian, którzy z bronią w ręku przegnali z swojej ziemi zaborcę, który przez blisko półtora wieku niewolił .

Czwartkowe wydarzenia były również okazją do wyróżnień uczestników projektu "Nasze Wielkie Historie" okolicznościowymi dyplomami i podziękowaniami.

Wszystkie zdjęcia autorstwa Heliodora Rucińskiego