 |
| Oddział Piłki Nożnej „Sokół“ Strzelno z drużyną Klubu Sportowego Gedania z Gdańska na boisku piłkarskim przy ul. Stodolnej (obecnej Michelsona) - 26 lipca 1925 roku. |
Jak dotychczas nikt gruntownie nie zajął się opracowaniem dziejów futbolu w Strzelnie. Niewątpliwie jest to wielka strata, gdyż czas ucieka, pamięć ludzka ulega zatarciu, a współczesnym pozostają jedynie mało mówiące tabele rozgrywek, relacje prasowe z meczów i pełne nieścisłości i błędów informacje internetowe. Źródłem wielkiej wagi są Kroniki Kujawianki pozostawione przez niestrudzonego w tym dziele Jana Noska. W kilku tomach zgromadził on obszerną wiedzę, szczególnie o powojennej działalności Kujawianki. Bardzo dużo informacji z ostatniego ćwierćwiecza znajdziemy na łamach „Tygodnika Pałuki“ oraz z ostatnich 20-lat na łamach portalu internetowego (www.90minut.pl/). Ale są i takie informacje, które nie wiadomo na podstawie jakich kryteriów zostały opracowane, a następnie umieszczone na stronie internetowej: kujawinkastrzelno.futbolowo.pl/ - szczególnie lista „Najlepsi w 80-leciu“, która jest niezwykle krzywdzącą w stosunku do kilkudziesięciu zawodników, a szczególnie rodzin tych zawodników, którzy już nie żyją. Nigdy nie pokusiłbym się do opracowania listy o tak brzmiącym tytule, który obecnie zapewne przybrałby tytuł: „Najlepsi w 100-leciu“. Właściwą byłaby lista zawodników i działaczy, którzy złotymi zgłoskami zapisali się w dziejach Klubu…
Przez kilkadziesiąt lat zbierałem informacje o naszej strzeleńskiej Kujawiance, zgłębiając szczególnie jej początki oraz lata międzywojenne, czas okupacji i lata powojenne. Miałem okazję przejrzeć opasłe tomy Kroniki Kujawianki, którą przez kilkadziesiąt lat kompletował Jan Nosek. Wiem, że na przełomie lat 60. i 70. osoba o nazwisku Holak napisała pracę magisterską o Kujawiance, do której moja mama - za wstawiennictwem Henryka Dawidziaka - pożyczyła owemu studentowi piękne przedwojenne zdjęcia. Były to pamiątki rodzinne, które niestety nigdy, ani do pana Henia, ani do mamy nie wróciły. Pamiętam te zdjęcia - przedstawiały: drużynę, w której grał brat mojego ojca Kazimierz; zdjęcia z meczów; boisko piłkarskie przy ul. Stodolnej; pełne kibiców drewniane, kryte trybuny, na których utrwalona została również fanka futbolu, siostra mojego ojca i wujka Kazimierza, Stefania - późniejsza moja matka chrzestna.
Tym artykułem rozpocznę przybliżanie dziejów futbolu strzeleńskiego, a szczególnie jego początki, otwierając przed czytelnikami, zawodnikami i działaczami kompletnie nieznaną historię.
Według wszelkich znaków na ziemi i niebie oraz informacji odnotowanych w kronikach klubowych Międzyzakładowego Ludowego Klubu Sportowego Kujawianka Strzelno (MLKS Kujawianka Strzelno), w tym roku mija 100 lat od chwili powstania pierwszego klubu piłkarskiego w naszym mieście. Oficjalnie wśród strzelnian utarła się wiedza, że za sprawą działaczy i entuzjastów piłki nożnej 17 czerwca 1922 roku założono organizację sportową pod nazwą Klub Sportowy Kujawianka. Pierwszymi założycielami KS Kujawianka byli między innymi: Ignacy Brodawczyński, Jan Borowiak, Feliks Michalak, Ignacy Przybylski, Józef Szafrański i Mieczysław Zieliński. Pierwszym prezesem nowo powstałego klubu został Feliks Michalak, a wiceprezesem Józef Szafrański.
Wśród ojców założycieli wymieniony jest również mój ojciec Ignacy Przybylski. Wiedza o roku, w którym założono klub piłkarski funkcjonuje w naszej świadomości od niepamiętnych czasów, chociaż na datę roczną trafiamy dopiero od 12 stycznia 1962 roku. Właśnie trzymam w ręku skan dokumentu, który został opatrzony tą datą. Z jego treści wynika, że grupa przedwojennych działaczy klubowych zwraca się do Walnego Zgromadzenia ówczesnego Związkowego Klubu Sportowego w Strzelnie, by ten przyjął przedwojenną nazwę - Kujawianka. Rzekomo, w latach 1922-1924 w naszym mieście funkcjonował Klub Sportowy Kujawianka. Dla uwiarygodnienia prośby przedwojenni działacze w liczbie 14 osób (byłych członków) podali datę - czerwiec 1922 roku jako początek działalności KS Kujawianka. Natomiast datę dzienną -17 czerwca przyjęło styczniowe Walne Zgromadzenie ZKS stosownym zapisem w uchwale. Mimo usilnych starań, niestety nie trafiłem na żadną informację prasową, ani dokumentową, która potwierdzałaby funkcjonowanie w tym czasie na terenie Strzelna jakiegokolwiek klubu piłkarskiego. Za to wiele informacji znajdujemy o bardzo prężnie działającym Towarzystwie Gimnastyczne „Sokół“, które powstało 19 sierpnia 1894 roku.
Ówczesna grupa założycielska pierwszej drużyny piłkarskiej, tzw. miłośnicy futbolu wywodzili się z kręgów sokolich. Ich wcześniejsze prośby o utworzenie sekcji lub oddziału piłkarskiego przy tak utytułowanym Towarzystwie Gimnastycznym zostały przez Zarząd „Sokoła“ odrzucone. Jedną z przyczyn takiej decyzji był zbyt niski wiek piłkarzy (niektórzy z nich mieli zaledwie 14 lat), a kolejną, brak zaplecza - boiska piłkarskiego do prowadzenia treningów i rozgrywek. Powstałe animozje i złe relacji na linii „Sokół“ a młodzi piłkarze, sprawiły, że młodzież sprawy piłkarskie wzięła w swoje ręce i założyła autonomiczny klub nadając mu nazwę Klub Sportowy „Kujawianka“. Podobnie było w Gębicach i Mogilnie, gdzie również futboliści spotkali się z odmową przyjęcia ich pod skrzydła sokole.
Wyżej wspomnianymi czternastoma byłymi członkami KS Kujawianka, których nazywam ojcami założycielami, a którzy podpisali prośbę do Walnego Zgromadzenia ZKS byli: Ignacy Przybylski, Marian Wojciechowski, Ignacy Brodowczyński, Ignacy Glanc, Jan Stanek, Alojzy Glanc, Jan Borowiak, NN, Bronisław Lubik, Stanisław Wiśniewski, Wacław Barczak, Feliks Michalak, N Kazimierz oraz NN. W tradycji rodzinnej przekazywanej przez ojca i jego siostrę Stefanię wiem, że na długo przed 1922 rokiem dzieci a szczególnie strzeleńska młodzież grali amatorsko w piłkę nożną. Wykorzystywali do tego celu nieutwardzony plac przy kościele i Szkole Powszechnej - Plac Świętego Wojciecha, targowisko (przy obecnej ul. Sportowej) oraz okoliczne łąki i pola - po sianokosach i żniwach. Początkowo drużyny były kilkuosobowe i grę traktowano jako zabawę. Oczywiście posiadano typową skórzaną piłkę nożną z dmuchaną dętką i wiązaną rzemieniem. Specjalistą w szyciu piłek nożnych był mój dziadek Marcin Przybylski - mistrz szewski, który wykonał ich kilkadziesiąt. Na zdjęciu rodzinnym z 1913 roku dziadek Marcin, babcia Marianna z maleńką Stefcią i mały Kaziu, trzymający w rękach piłkę. Już jako dorosły, Kazimierz grał w strzeleńskim klubie piłkarskim i według przekazów, jako czternastolatek grał w tej pierwszej, powstałej w 1922 roku drużynie Klubu Sportowego Kujawianka.
Prawdopodobnie nigdzie nie znajdziemy dokumentu potwierdzającego funkcjonowanie KS Kujawianka już w 1922 roku. Dlaczego? Otóż, ta pierwsza drużyna była grupą nieformalną, nie zarejestrowaną jedynie amatorsko grającą w piłkę nożną. Byli to młodzi chłopcy w wieku 14-18 lat. Jednakże już w roku następnym 1923 trafiamy na Klub Sportowy Błyskawica ze Strzelna, który rozegrał w październiku mecz z drużyną juniorską Gimnazjum z Inowrocławia zakończony wynikiem remisowym 1:1. Wówczas mecze rozgrywano na boisku w koszarach 59 Pułku Piechoty w Inowrocławiu. W numerze 35 bydgoskiego „Sportowca“ wówczas odnotowano: Juniorzy zdradzają znacznie więcej zmysłu dla piłki nożnej niż fizycznie silniejsza Błyskawica. W tym też roku strzeleńska Błyskawica zgłoszona była w Toruńskim Związku Okręgowym Piłki Nożnej, ale niestety tylko raz została odnotowana i to w meczu towarzyskim.
Zatem, początkowo w Strzelnie mieliśmy co najmniej dwa kluby - drużyny piłkarskie - Kujawiankę i Błyskawicę. Ich możliwości rozgrywania meczów na miejscu, w Strzelnie w pełnym składzie były ograniczone do przysłowiowego zera. Po prostu, w mieście nie było boiska piłkarskiego. Chcąc z tego impasu wyjść obie drużyny potrzebowały jednej silnej organizacji, która wzięłaby na swoje barki ciężar budowy takiego obiektu. I oto w maju 1924 roku piłkarze zjednoczyli swoje siły i powołali jeden silny klub z równie silną drużyną, któremu nadano nazwę: Strzeliński Klub Sportowy - SKS. W lipcu tegoż roku w numerze 33 „Sportowca“ zamieszczony został artykuł, z którego dowiadujemy się, że:
- Od kilku tygodni zawiązał się w Strzelnie Strzeliński Klub Sportowy. Klub rozwija się dzięki poparciu i zrozumieniu sportu przez tutejszych obywateli dosyć pomyślnie. SKS posiada już dwa komplety koszulek, dwie nowe piłki oraz buduje boisko futbolowe i tenisowe. W krótkim czasie swojego istnienia SKS rozegrał następujące zawody: z Pogonią I mogileńską 1:1- dla Strzelna strzelił bramkę Zbigniew Hubert; rewanż z Mogilnem w Mogilnie 2:2, bramki dla Strzelna strzelili: Kubiak i Załęcki oraz z drugą (II) Stellą Gniezno 1:1. Bramkę dla Strzelna strzelił Ruszkiewicz II. Dalej czytamy, że SKS obchodzi dnia 28 sierpnia br. poświęcenie swojego boiska. Niestety, termin oddania boiska przesunął się o rok.
Z kolejnych informacji możemy wnioskować, że już w 1924 roku SKS posiadał boisko, na którym rozgrywał mecze z zaproszonymi do gry drużynami. Co więcej, z sierpniowego 43-numeru „Sportowca“ dowiadujemy się, że przy miejscowej Szkole Wydziałowej działała kolejna, tym razem juniorska drużyna piłkarska. SKS w 1924 roku zgłoszony była w Toruńskim Związku Okręgowym Piłki Nożnej i rozegrał w lipcu cztery mecze: z Goplanią II Inowrocław, zakończony zwycięstwem SKS 2:3 (1:0); z KS Cuiavia Inowrocław - remis 1:1; z Notecią Gębice (juniorzy) - remis 0:0 oraz z drużyną miejscowej Szkoły Wydziałowej (juniorzy), którą SKS pokonał 4:1 - („Sportowiec“, sierpień 1924, Nr 43).
Dość wyczerpującą informację o funkcjonowaniu SKS-u podała również „Gazeta Bydgoska“, w numerze 206 z 5 września 1924 roku:
Strzelno
(Z życia sportowego) od 4 miesięcy [czyli od maja 1924 roku] istnieje tu Strzeliński Klub Sportowy (SKS),
stworzony z garstki zawołanych sportowców - futbolistów. Składa się na to nie tylko
energiczna praca w łonie tegoż klubu, ale nie mniej i poważne poparcie ze strony
miejscowej ludności, która jak rzadko w innych naszych miastach na prowincji, poznała
od razu dobre strony uprawiania sportu, a zwłaszcza piłki nożnej. Urządzona w mieście
kwesta na zakup sprzętów sportowych przez SKS wypadła dosyć pomyślnie.
Co najwięcej pochwały godne, to wydzierżawienie SKS przez państwo Kozłowskich boiska, położonego na najbardziej ruchliwym miejscu, mianowicie przy dworcu. Zarząd ufa, że publiczność i na nowym boisku pokaże się licznie, nie odstraszając się pobieraniem wstępnego w wysokości 0,40 zł. od osoby.
W
dniu 3 września 1924 roku o godz. 20-ej odbyło się w sali p. Piątkowskiego
zebranie SKS, na którym omawiano ważne sprawy: jak stworzenie sekcji tenisowej oraz
poświęcenie nowego boiska. Zaznacza się, że zebrania odbywają się nie tylko dla
członków klubu, lecz również i dla sympatyków. Nowych członków stale przyjmuje sekretarz
klubu p. Zalewski w tartaku pana Wyrzykowskiego albo prezes p. [Kazimierz] George, dyrektor Banku Ludowego i jego
zastępca p. [ppor. Roman] Drzewiecki,
kierownik Rolnika w Strzelnie.
Dla dopełnienia powyższego, dodać należy, że SKS rozegrał już 11 meczów. Miedzy innymi zasługuje na wyszczególnienie: odniesione zwycięstwo nad II drużyną Goplanii Inowrocław w stosunku: 3:2 oraz nad KS Młodzież (Gimnazjum) Inowrocław 6:0 na korzyść Strzelna.
Ta informacja o boisku sportowym blisko dworca dla wielu jest zapewne zaskoczeniem. Pytanie - w którym miejscu mogło się ono znajdować? Najprawdopodobniej była to łąka pomiędzy tzw. wyładownią kolejową a szosą do Poznania - ul. Kolejową, czyli miejsce dotychczas zajmowane przez plac targowy przy PKS i firmę Rolnik Leszka Pulikowskiego. Natomiast osobą wydzierżawiającą był Stefan Kozłowski, dzierżawca majętności Strzelno Klasztorne, do której ten teren należał. Jednakże już w roku następnym (1925) rozpoczęto budowę boiska przy ul. Stodolnej, o czym przeczytacie w kolejnym odcinku opowieści.
CDN
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz