Uruchomienie Projektu Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919

niedziela, 17 lutego 2019

Uruchomienie Projektu Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919

To był przepiękny, jak na zimową porę, dzień, sobota 16 lutego 2019 r. Słońce już od wczesnych godzin rannych wskazywało nam kierunek jazdy. Zmierzaliśmy do Poznania, gdzie w Sali Renesansowej Poznańskiego Ratusza gromadzili się członkowie i sympatycy Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogicznego "Gniazdo" oraz zaproszeni goście. Miejsce jakże dostojne i o jak wielkim znaczenia dla Poznaniaków i Wielkopolan nie muszę nikomu tłumaczyć. Okazją do spotkania była uroczystość uruchomienie Projektu Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, a i dzień nie był przypadkowy, gdyż równe 100 lat temu został podpisany rozejm w Trewirze, który formalnie zakończył Powstanie Wielkopolskie. W uroczystości udział wzięli również strzelnianie: Jan Szarek przewodniczący Społecznego Komitetu obchodów 100. Lecia Powstania Wielkopolskiego w Strzelnie oraz członkowie Komitetu Heliodor Ruciński i Marian Przybylski.

Powstanie Wielkopolskie było jedyną tak wielką i zwycięską walką o odzyskanie niepodległości w historii naszego Państwa. Dotychczas powstało wiele opracowań, książek, albumów i artykułów na temat Powstania i jego uczestników, ale cały czas brakowało kompletnej listy powstańców i - mówiąc szerzej - uczestników, którzy nie tylko zbrojnie wystąpili przeciwko zaborcy, ale również wspierali Powstanie finansowo i organizacyjnie. Byli to m.in. księża, lekarze i sanitariuszki, gospodarze oferujący Powstańcom schronienie, odzież i wyżywienie, harcerze czy też dzieci dostarczające meldunki.

W setną rocznicę tego zwycięskiego zrywu niepodległościowego, członkowie i sympatycy WTG "Gniazdo", a także strony zaangażowane w realizację Projektu postanowili uhonorować i oddać cześć tym, którzy w jakikolwiek sposób wymienieni są w opracowaniach, archiwaliach i zachowanych spisach Powstańców. 4 listopada 2016 r. rozpoczęto realizację projektu Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego. Na podstawie blisko 650 źródeł stworzono listę zawierającą około 86 tys. osób wraz z miejscami ich urodzenia, pochówku, imionami rodziców oraz innymi informacjami.

Opracowana lista uczestników nie jest i zapewne nigdy nie będzie kompletna - wielu Powstańców i osób zaangażowanych w pomoc pozostanie na zawsze bezimiennych. Twórcy Projektu postanowili jednak w oparciu o dostępne źródła uzupełniać i poszerzać listę uczestników Powstania Wielkopolskiego. Zwracamy się zatem z prośbą o kontakt z administratorem projektu w celu skompletowania pełnej listy wszystkich, którzy w jakikolwiek sposób przysłużyli się Powstaniu. Uczestnictwo należy potwierdzić jednak odpowiednim dokumentem (publikacja, legitymacja, poświadczenie, wspomnienia, itp.).

Punktualnie o godz. 11:00 prowadząca spotkanie redaktor Grażyna Wrońska z Radia Poznań (Radia Merkury) zainaugurowała swoim wystąpieniem sobotnią uroczystość. W pełnym powagi nastroju zebrani w postawie zasadniczej wysłuchali utwór "Cisza", oddając cześć uczestnikom Powstania Wielkopolskiego. Z kolei swoistego wprowadzenia i powitania dokonali dr Magdalena Mrugalska-Banaszak kierownik Muzeum Historii Miasta Poznania oraz Wojciech Jędraszewski prezes WTG "Gniazdo". Akcentem koncertowym było wykonanie przez prof. Andrzeja Tatarskiego pięciu przepięknych utworów: I.J. Paderewskiego, F. Chopina, M. Wiodpola i A. Wrońskiego. Fortepianowa uczta dla ducha została przyjęta gromkimi brawami widowni.

Dr Rafał Reczek dyrektor Oddziału IPN w Poznaniu przedstawił ideę portalu internetowego powstaniewielkopolskie.ipn.gov.pl, który wziął sobie za cel edukowanie, propagowanie i upamiętnianie Powstania Wielkopolskiego. Powstał on we współpracy z licznymi instytucjami wielkopolskimi, w tym z WTG "Gniazdo".

W głównym punkcie programowym głos zabrała Barbara Cywińska, która w sposób analityczny omówiła Projekt Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego. Swoją uwagę skupiła na wielu osobach - twórcach projektu, z których gromkie i długotrwałe brawa odebrał nasz prezes Wojciech Jędraszewski, pomysłodawca, główny motor napędowy i kapitan stojący u steru Projektu. Po wysłuchaniu, w wielkim skupieniu i przy ogromnym zainteresowaniem, wystąpienia sekretarza WTG Barbary Cywińskiej nastąpiła prezentacja życiorysów powstańców, które wygłosili: Katarzyna Czepulis-Rastenis, prezentując biogram Jana Rzepy (1899-2005), Aneta Andrzejewska - Franciszka Bulińskiego (1898-1943), Jacek Piętka - Walentego Konieczek (1892-1972), Mikołaj Bednarz - Mieczysława Rogowskiego (1889-1966), Danuta Wycięgowska - Józefa Górskiego (1887-1954), Marian Przybylski - Feliksa Zielińskiego (1885-1943), Kazimierz Robaszkiewicz - ks. Mateusza Zabłockiego (1887-1939) oraz Wojciech Jędraszewski prezentując biogram Włocha Nowizzo Cittadiniego (1897-1919).

Kulminacyjnym punktem tego uroczystego spotkania było fizyczne uruchomienie, czyli udostępnienie internautom Projektu Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. W imieniu grupy potomków powstańców, których reprezentantem był m.in. strzelnianin Jan Szarek, aktu dokonał prezes Wojciech Jędraszewski w asyście członkini WTG Sławy Guci. Dla uczestników projektu były okolicznościowe podziękowania i wspólne zdjęcie.