Wierna nauczycielskiemu powołaniu - Barbara Szymańska z d. Józefiak 1924-2020

13 kwietnia 2020 r. w Londynie zmarła Barbara Szymańska z domu Józefiak. Bardzo dobrze znana starszemu pokoleniu strzelnian, nauczycielka w szkołach strzeleńskich w latach 1948-1963, później na emigracji na Wyspach Brytyjskich. Pisząc o Niej w 2004 r. na łamach „Wieści ze Strzelna“ honorowy obywatel naszego miasta Kazimierz Chudziński tak odnotował: (…) Pani Barbara przez ponad 50 lat pozostawała wierna nauczycielskiej służbie. Według mnie wejdzie kiedyś do panteonu zasłużonych strzelnian. Ludzie o takiej postawie są solą naszej ziemi i dają impuls przywiązania oraz miłości do Małej Ojczyzny.

Barbara Józefiak urodziła się 9 lipca 1924 r. w Żegocinie niedaleko Pleszewa w powiecie jarocińskim jako najmłodsze dziecko w rodzinie Heleny i Ludwika Józefiak. Barbara miała jeszcze pięcioro starszego rodzeństwa według kolejności urodzenia: Janina, Antonina, Stanisław, Maria i Gabryela. Już przed II wojną światową zamieszkała u swojej starszej siostry Marii, pracującej wówczas jako nauczycielka w Szkole Powszechnej w Padniewku koło Mogilna, a później w Szkole Powszechnej w Ostrówcach koło Gąsawy w powiecie żnińskim. Tam pod bacznym okiem siostry ukończyła szkołę podstawową.

W czasie II wojny światowej wraz z rodziną została wysiedlona do Generalnej Guberni, do Garwolina pod Warszawą. Po zakończeniu działań wojennych powróciła do Wielkopolski i wkrótce zamieszkała z rodzicami u swojej siostry Marii w Strzelnie, która po feriach wielkanocnych rozpoczęła pracę jako nauczycielka w tutejszej Szkole Powszechnej nr 1.

Zakończenia Szkoły Powszechnej w Strzelnie, 25 czerwca 1949 r., klasa VII a. Siedzą od lewej nauczyciele: Ludomiła Rutkowska, czesław Jankowski, Uhlówna, Józef Matuszkiewicz, Filip Klemiński - kierownik szkoły, Maria Józefiak, NN, Janina Kurczewska, Barbara Józefiak;

uczniowie: pierwszy rząd od lewej: NN, NN, NN, Ewa Czekanowska, NN, NN, NN, NN. woźny Gonicki z dzwonkiem szkolnym;

drugi rząd od lewej: Lechowski Wojciech, NN, Wojciech Kesler, NN, Ratajczak?, Nebratenko, Zarzyński, Adam Lewandowski;

trzeci rząd od lewej: NN, NN, Janowska, Kwiatkowski, Andrzej Lasocki;

przy tablicy z napisem od lewej: Janusz Buchwald, a po prawej: Andrzej Trzemżalski późniejszy ksiądz.

W lipcu 1947 r. ukończyła w Krotoszynie wakacyjny kurs dla nauczycieli z cenzusem gimnazjalnym. Na pierwszej posadzie nauczycielskiej została zatrudniona 1 września 1947 r. w Szkole Powszechnej w Bielsku pod Strzelnem. Tam pod bacznym okiem kierownika tej szkoły p. Rokity przepracowała cały rok. Po wakacjach, z nastaniem nowego roku szkolnego 1948-1949 została zatrudniona jako nauczyciel niewykwalifikowany w Szkole Powszechnej nr 1 w Strzelnie, kierowanej wówczas przez Filipa Klemińskiego. W latach 1949-1950 uzupełniała swoje kwalifikacje w liceum Pedagogicznym w Inowrocławiu i po zdanej w dniu 25 marca 1950 r. maturze została mianowana nauczycielem kwalifikowanym. W tym czasie szkoły powszechne zostały przemianowane na szkoły podstawowe. 15 października 1950 r. siostra Maria przeszła do pracy w Wydziale Oświaty PPRN w Mogilnie. Po roku powróciła do szkoły i obie kontynuowały pracę oświatową wśród dziatwy strzeleńskiej.

Uczyła różnych przedmiotów, m.in.: języka polskiego, geografii, historii i wychowania fizycznego. Ten ostatni przedmiot przypadł jej szczególnie i w sierpniu 1951 r. ukończyła wakacyjny kurs wychowania fizycznego w Wymyślinie. Po ukończeniu rocznego Państwowego Wyższego Kursu Nauczycielskiego we Wrocławiu, 30 czerwca 1952 r. uzyskała uprawnienia do nauczania wychowania fizycznego. W lipcu 1953 r. odbyła Centralny Kurs Instruktorów Wychowania Fizycznego w Bielsku. Od 1958 r., tj. od chwili powstania Oddziału PTTK w Strzelnie, silnie zaangażowała się w jego działalność, realizując swoje marzenia o podróżach.

Barbara Szymańska z d. Józefiak z córką Kasią, jej mama Helena Józefiak, siosta Maria

W tzw. starej szkole czyli Szkole Podstawowej nr 1 pracowała do końca roku szkolnego 1960-1961, a od września tegoż roku podjęła pracę w Szkole Podstawowej nr 2 w Strzelnie, kierowanej przez Józefa Matuszkiewicza. Po oddaniu do użytku nowego gmachu szkolnego uczniowie wraz z gronem nauczycielskim w połowie października przenieśli się do nowoczesnego obiektu przy obecnej ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego. W tej szkole pracowała do marca 1963 r.

Z mężem Henrykiem Szymańskim 30 czerwca 1997 r.

Spotkanie rodzinne 30 czerwca 1997 r. Od lewej: Henryk Szymański z Poznania i żona Anna z Lechowskich Szymańska, wujek Henryk Szymański z Londynu i żona Barbara z Józefiaków Szymańska.

Z Anną Szymańską z domy Lechowską w Poznaniu - 17 luty 2002 r.

24 marca 1963 r. wyjechała do Anglii, do Londynu i tam poślubiła Henryka Szymańskiego, lotnika Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, który w 1939 r. przedostał się przez Rumunię i Francję do Anglii. Oboje poznali się przed II wojną. Ślub odbył się w polskim kościele katolickim w Londynie. W 1964 r. urodziła córkę Katarzynę. Wspominając po latach małżonka napisała, że przed wyjazdem, przez dwa lata przyjeżdżał do niej, do Polski i wspólnie w okresie wakacyjnym podróżowali po kraju, odwiedzając: Sopot, Zakopane, Sudety…

Z wizytą w Strzelnie u emerytowanego dyrektora Józefa Matuszkiewicza - 2005 r.

Po gwiazdce 1966 r. została zatrudniona w Polskiej Szkole im. Tadeusza Kościuszki w dzielnicy Ealing w Londynie. Była to największa polska szkoła w stolicy Wielkiej Brytanii. Lekcje odbywały się w soboty od 9:00 do 13:00. Do pracy przyjął Ją kierownik polskiej szkoły po oświadczeniu, że w Polsce była nauczycielką przez 15 lat. W tej szkole uczyło się ok. 550 uczniów i pracowało 30 nauczycieli. Lekcji udzielała tylko w soboty w przedmiotach: język polski, historia, geografia, zwykle w klasach trzecich, czwartych i piątych. Oprócz tego w szkole uczono: religii, śpiewu i ludowych tańców polskich. Klasy liczyły do 15 osób, ale były tez podwójne oddziały, był to tzw. pierwszy poziom, później poziom II do tzw. małej matury.

W szkole tej pracowała do lipca 2002 r. czyli 36 lat. Jak wspominała: - 19 kwietnia 2003 r. otrzymałam list z Konsulatu Polskiego w Londynie o przyznaniu medalu. W dniu 3 maja otrzymała Medal Komisji Edukacji Narodowej przyznany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w Polsce. Legitymację podpisała ówczesna Minister  Szkolnictwa i Sportu, Krystyna Łybacka. Uroczystość odbyła się w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym w dzielnicy Hammersmith w Londynie. Medal wręczał sekretarz stanu z MEN-u z Warszawy.

W Strzelnie bywała wielokrotnie w miesiącach wakacyjnych zwłaszcza w sierpniu, jak żyła jej mama. Mieszkała ona wraz ze starszą siostrą Marią przy ul. Miradzkiej 1, później przemianowaną na odcinku do torów kolejowych na ul. Dra Jakuba Cieślewicza. Strzelno ostatni raz odwiedziła 18 sierpnia 2012 r. Wówczas odwiedziła swoją szkołę i swoich byłych uczniów oraz groby rodziców, koleżanek i kolegów spoczywających na tutejszym cmentarzu.

Artykuł został napisany we współpracy z Henrykiem Szymańskim z Poznania.

Zdjęcia ze zbiorów Henryka Szymańskiego, bratanka lotnika Henryka Szymańskiego z Anglii.