czwartek, 29 listopada 2018

Strzelnianie w Polskim Sejmie Dzielnicowym



W najbliższą niedzielę 2 grudnia w Poznaniu będzie miało miejsce wielkie wydarzenie. Otóż, na ten dzień zaplanowano uroczyste obchody 100-lecia Polskiego Sejmu Dzielnicowego. Patronat honorowy nad uroczystościami objął Sejm Rzeczypospolitej Polskiej i Marszałek Sejmu Marek Kuchciński. Jestem spowinowacony z delegatką z byłego powiatu strzeleńskiego Wandą Marią Siemianowską, zatem i ja stosowne zaproszenie do uczestnictwa w obchodach otrzymałem i będę w nich brał udział.

14 listopada 1918 Komisariat Naczelnej Rady Ludowej ogłosił odezwę programową, w której zapowiadano zwołanie do Poznania Sejmu Dzielnicowego, na który zjechać mieli delegaci ze wszystkich ziem zaboru pruskiego oraz największych skupisk Polonii w byłym cesarstwie niemieckim. Jednym z najważniejszych powodów, dla którego zdecydowano się zwołać to zgromadzenie, było dążenie kierownictwa Naczelnej Rady Ludowej do zdobycia mandatu do reprezentowania interesów polskich w Niemczech.

Wybory delegatów na Sejm odbywały się przez całą drugą połowę listopada. Były one powszechne, tzn. głosować mogli wszyscy Polacy, którzy ukończyli dwudziesty rok życia. Bierne i czynne prawo wyborcze po raz pierwszy w historii Polski przyznano również kobietom. Wybory były także bezpośrednie i równe. Jednego delegata wyłaniać miało ok. 2,5 tys. Polaków w danym okręgu. Kandydatów na posłów zgłaszały komitety wyborcze, a głosowanie odbywało się jawnie, przez aklamację.

We wtorek 26 listopada o godz. 14:00 odbył się w Strzelnie wiec wyborczy pod gołym niebem w ogrodzie Wiktora Piątkowskiego. Uczestniczył w nim tłum Polaków, mieszkańców Strzelna. Z ramienia komitetu wyborczego głos zabrał proboszcz strzeleński ks. Stanisław Kopernik, który w swym dłuższym wystąpieniu omówił znaczenie Polskiego Sejmu Dzielnicowego. W wystąpieniach wskazywano na wielką chwilę przełomową, jaką przeżywa społeczeństwo polskie: Okowy stuletniej niewoli kruszą się. Nadchodzi wolność. Następnie wybrano jednogłośnie delegatów w osobach: Antoniego Paternogi - robotnika, Wandy Siemianowskiej - reprezentantkę kobiet pracujących oraz posła dra Zygmunta Zakrzewskiego z Mirosławic. Dokonano również wyborów do Powiatowej Rady Ludowej. Na zakończenie wiecu odśpiewano pieśni patriotyczne: "Boże coś Polskę" i "Jeszcze Polska nie zginęła".


Z późniejszego sprawozdania sejmowego dowiadujemy się, że dra Zygmunta Zakrzewskiego jako delegata do Polskiego Sejmu Dzielnicowego zastąpił mieszkaniec Strzelna Kazimierz Stankowski. Jak wiadomo Zakrzewski nie był mieszkańcem Strzelna, gdyż mieszkał w pobliskiej majętności Mirosławice. Ostatecznie delegatami - posłami do Polskiego Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu zostali wybrani: Bogdan Amrogowicz z Rzeszynka, Stanisław(?), Burzyński z Kruszwicy, Franciszek Buszkiewicz z Bożejewic, Wawrzyn Olejnik z Sierakowa, Antoni Paternoga ze Strzelna, Kazimierz Pelz z Kruszwicy, Wanda Siemianowska ze Strzelna, Kazimierz Stankowski ze Strzelna, Stanisław Szeliga z Kruszwicy oraz Edward Trzciński z Gocanówka. W ostatnim dniu obrad Polskiego Sejmu Dzielnicowego wybrano 80 osobową Naczelną Rade Ludową. Niestety w jej składzie nie znalazł się nikt ze strzelnian. Było to pierwsze i jedyne posiedzenie Sejmu, gdyż już więcej go nie zwoływano. Niemniej jednak stanowił on ważne ogniwo w walce Polaków w zaborze pruskim o powrót tego obszaru w granice odrodzonego państwa polskiego. Nadto w podejmowanych przez nich wysiłkach zmierzających do zorganizowania tu zrębów władz polskich jeszcze w okresie rządów zaborcy pruskiego.

Polski Sejm Dzielnicowy obradował w Poznaniu od 3 do 5 grudnia 1918 z udziałem ok. 1,1 tys. delegatów, przedstawicieli wszystkich grup społecznych z Wielkopolski, Śląska, Warmii i Mazur, Prus Królewskich oraz skupisk ludności polskiej w Niemczech. Do Sejmu wybrano 1399 delegatów w tym 129 kobiet.

Jutro zamieszczę pełen biogram swojej powinowatej, delegatki na Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu Wandy Marii Siemianowskiej.

Zaproszenie jakie otrzymałem




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz