Nowy nadleśniczy Nadleśnictwa Miradz

Od 1 września 2018 r. mamy nowego nadleśniczego Nadleśnictwa Miradz. We wtorek 4 września miałem przyjemność spotkać pana nadleśniczego Janusza Kaczmarka u wejścia do jego nowej siedziby. Było to na krótko przed naradą leśników i oficjalnym wprowadzeniem pana nadleśniczego Kaczmarka na nowe stanowisko, którego dokonał dyrektor Bartosz Bazela z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu. A skąd ja tam się wziąłem? Otóż objeżdżając rowerem, co czynię regularnie wczesnym rankiem, urocze zakątki naszych pięknych Lasów Miradzkich, w drodze powrotnej zatrzymałem się przy siedzibie nadleśnictwa, by uzupełnić płyny w organizmie. Siedząc w altance zauważyłem znajomą sylwetkę mężczyzny w mundurze leśnika - Janusza Kaczmarka, do niedawna dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu, młodszego brata emerytowanego nadleśniczego Andrzeja Kaczmarka. W międzyczasie dołączył do mnie leśniczy Leśnictwa Młyny Ryszard Kotliński i razem podeszliśmy do nowego nadleśniczego. 

Na powitanie i krótką rozmowę o naszych lasach i uroczych jego zakątkach pan nadleśniczy odpowiedział zaproszeniem do dalszej wspólnej rozmowy w przyszłym tygodniu. Niewątpliwie przeogromne doświadczenie zawodowe pana Janusza i jego wiedza o lasach staną się nowym polem współpracy z Nadleśnictwem Miradz. Przez 34 lata funkcję nadleśniczego piastował tutaj brat Andrzej, który obecnie zażywa zasłużonej emerytury. To dobrze, że do naszych lasów przyszedł ktoś, kto będzie kontynuował dzieło dobrej roboty, zresztą wypracowanej przed laty przez siebie samego, a realizowanej przez znakomitą załogę nadleśnictwa.

Panie Januszu, witamy Pana u nas na Kujawach, no i u siebie w ukochanych lasach. Życzymy Panu samych dobrych dni, dużo zdrowia i korzystania z rekreacyjnych walorów naszych lasów, po ciężkiej i nie zawsze docenianej służbie na rzecz Lasów Państwowych. Szczęść Boże!  

A teraz pozwolę sobie przybliżyć sylwetkę leśnika z krwi i kości Janusza Kaczmarka - strzelnianom i czytelnikom bloga. Dodam, że czytają go nie tylko "nasi" - są to również mieszkańcy aż 52 krajów, którzy chcą wiedzieć o naszej małej ojczyźnie więcej niż zawierają treści przewodników i informatorów. 

Janusz Kaczmarek, inżynier leśnik, były nadleśniczy nadleśnictw Lipka (RDLP Piła) oraz Gniewkowo, dyrektor RDLP w Toruniu: 16.08.1992 – 6.04.1994, 1.12.1997 – 3.12.2001, 30.12.2005 r. - 13.04.2018 r. Od 1 września 2018 r. nadleśniczy Nadleśnictwa Miradz.

Wywodzi się z rodziny o ogromnych tradycjach leśnych i wraz z pozostałymi czterema braćmi poświęcił się służbie na rzecz Lasów Państwowych. Już jego dziadek Bazyli Kaczmarek był leśnikiem, sekretarzem w Nadleśnictwie Rytel, który wychował dwóch synów leśników. Jednym z nich był ojciec nadleśniczego Stanisław, który był leśniczym m.in. w Leśnictwa Komorza w obecnym Nadleśnictwie Woziwoda. Po nim leśnictwo to przypadało kolejnym synom: Andrzejowi – emerytowanemu nadleśniczemu Nadleśnictwa Miradz, Januszowi oraz do dziś sprawującemu tę funkcję, Krzysztofowi. Pozostali synowie Stanisława: Wiesław jest nadleśniczym Nadleśnictwa Człopa (RDLP Piła) oraz Henryk nadleśniczym Nadleśnictwa Złocieniec (RDLP Szczecinek). Również matka Irena poświęciła się Lasom Państwowym, pracując w zawodzie leśnika, technologa leśnictwa. W czerwcu 1985 r. otrzymała odznakę resortową "Zasłużony dla Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego" z podkreśleniem, iż przyznano je: "matce pięciu synów leśników".

Janusz Kaczmarek urodził się 8 kwietnia 1956 r. w Kłodawie w powiecie chojnickim. Po ukończeniu edukacji stopnia podstawowego w 1971 r. podjął naukę w Technikum Leśnym w Tucholi, które ukończył w 1975 r. W tym też roku 16 lipca rozpoczął pracę w Lasach Państwowych jako stażysta, a następnie podleśniczy Leśnictwa Ustronie w Nadleśnictwie Czersk. Od 2 listopada 1977 r. przeszedł do pracy w Nadleśnictwie Tuchola, obejmując stanowisko podleśniczego Leśnictwa Wymysłowo. W roku następnym powierzono mu do samodzielnego prowadzenia Leśnictwo Komorza.

Przez lata pracy w Komorzy, a później w Nadleśnictwie Osie prowadził poszczególne klasy uczniów Technikum Leśnego z Tucholi, jako opiekun grup praktykanckich. W międzyczasie ukończył studia na Wydziale Leśnym Akademii Rolniczej w Poznaniu (1977-1981) z tytułem inżyniera leśnika. W Komorzy doświadczył największej gradacji brudnicy mniszki – wychodząc z niej zwycięsko. W 1984 r. przeniósł się do Nadleśnictwa Osie na stanowisko nadleśniczego terenowego i zamieszkał w osadzie leśnej Szarłata, której korzenie sięgają 1874 r. W jego kompetencjach znalazł się obręb Szarłata, silnie zdegradowany atakiem brudnicy mniszki i zaniechaniami trzebieżowymi. Po czterech latach wytężonej pracy udało mu się diametralnie poprawić stan sanitarny obrębu.

W 1992 r. Janusz Kaczmarek odszedł z Nadleśnictwa Osie i objął stanowisko nadleśniczego w Nadleśnictwie Lipka w RDLP Piła, którego obszar obejmował blisko 14 tys. ha. Po blisko 4 miesiącach w sierpniu tegoż roku został powołany przez dyrektora generalnego Lasów Państwowych Andrzeja Rodziewicza na stanowisko dyrektora RDLP w Toruniu. Był to czas niezwykle trudny pod względem gospodarczym, wdrażana była nowa ustawa o lasach, służby leśne wymagały uporządkowania i dostosowania do zmieniających się warunków, wynikłych z przemian ustrojowych. W kwietniu 1994 r. został odwołany ze stanowiska i wrócił na krótko do Nadleśnictwa Osie, na stanowisko nadleśniczego terenowego, w obrębie Szarłata.

1 stycznia 1995 r. objął duże Nadleśnictwo Gniewkowo – blisko 23 tys. ha. Tu spotkał się z nowymi wyzwaniami. W granicach nadleśnictwa znajdował się poligon wojskowy, lasy stanowiły dużą rozpiętość terytorialną, okoliczni rolniczy ponosili straty związane z ogromną ilością jeleni w tutejszych lasach, pracownicy biurowi pracowali w tragicznych wręcz warunkach, nieciekawie przedstawiała się infrastruktura leśniczówek i innych osad leśnych. W niespełna trzy lata udało mu się uporać z wieloma problemami. W 1995 r. podjął decyzję o powrocie do starej, historycznej siedziby nadleśnictwa w Gniewkowie. W tym celu wykonano niezbędne adaptacje oraz remonty i w styczniu 1996 r. biuro Nadleśnictwa Gniewkowo wróciło z zabudowań pomajątkowych w Wielowsi do Gniewkowa na ulicę Dworcową 10. Z tym momentem diametralnie poprawiły się warunki pracy całego nadzoru leśnego. W dziele inwestycyjnym w 1997 r. wybudowano Leśniczówkę Pieczenia.

1 grudnia 1997 r. wrócił na stanowisko dyrektora regionalnej dyrekcji toruńskiej. Kierując dyrekcją toruńską w 2000 r. finalizował preferowany przez siebie model pracy nadleśnictw i biura RDLP, w którym na czołowym miejscu znajdowała się ochrona wartości przyrodniczych lasu w gospodarce leśnej i racjonalizm w działalności finansowej. Zamierzeń swoich jednak wówczas nie dokończył, gdyż po wyborach parlamentarnych 2001 r. zostałem odwołany ze stanowiska i po dłuższym czasie zatrudniony, ale poza terenem macierzystej dyrekcji, na stanowisku inżyniera nadzoru w Nadleśnictwie Osusznica RDLP Szczecinek.

30 grudnia 2005 r. dyrektor generalny LP Andrzej Matysiak powołał Janusza Kaczmarka ponownie na stanowisko dyrektora RDLP w Toruniu. Lansowany w poprzednim okresie wybitnie biznesowy kierunek gospodarowania został zaniechany przez dyrektora Kaczmarka, który od pierwszych dni swojego urzędowania powrócił do wcześniej obranych przez siebie priorytetów kontynuując wcześniej wprowadzony na szeroką skalę proces przebudowy tutejszych drzewostanów. Dotyczyło to i dotyczy, jak wiadomo, przede wszystkim monokultur sosnowych występujących na żyźniejszych siedliskach, od boru mieszanego świeżego wzwyż. Pod jego kierownictwem zaczęto zwiększać na nich udział gatunków liściastych, przede wszystkim dębu, a przy okazji buka, graba, lipy i szeregu gatunków o znaczeniu biocenotycznym.

Z uporem realizuje wcześniej obrane priorytety w gospodarce leśnej, które omawia i pokazuje na konkretnych przykładach w serii szkoleń terenowych dla służby leśnej, które osobiście inicjuje i prowadzi w podległych mu nadleśnictwach. Warto w tym miejscu wymienić niektóre z tych szkoleń, jak np. pozostawianie na zrębach kęp starodrzewu obejmujących najciekawsze, najbardziej wartościowe z przyrodniczego punktu widzenia fragmenty lasu. Następnie, ochrona odnowień naturalnych, wkomponowanie ich w projekty odnowień sztucznych.

W swoich działaniach z zakresu ochrony przyrody i zwiększania leśnej bioróżnorodności realizuje starannie zaplanowane, przemyślane pozostawianie większej masy drewna martwego jako „środowiska” życia i przebywania wielu pożytecznych organizmów odgrywających niebagatelną rolę w stabilizacji ekosystemu lasu. Uważa, że dużym wsparciem w realizacji priorytetów w zagospodarowaniu lasów jest szczególna troska o wysoki poziom i bogatą ofertę własnej produkcji szkółkarskiej. Dla miejsc z różnych względów trudniejszych (halizny, tereny po poligonach), zapoczątkował w RDLP produkcję sadzonek z zakrytym systemem korzeniowym. W tym celu doprowadził do wybudowania nowoczesnej szkółki kontenerowej w Nadleśnictwie Dobrzejewice.

Przykłada szczególną uwagę na polu działań w zakresie tzw. małej retencji. Po okresie rzeczywiście małych, choć o dużym znaczeniu przyrodniczym, przedsięwzięć w tym zakresie z konsekwencją wspiera realizację projektów większych i bardziej kosztownych, które mogą zdecydowanie poprawić warunki wilgotnościowe w podległych mu lasach. Uważa za bardzo dobre posunięcie realizowanie zasady dwuosobowej obsady leśnictw, co zapewnia pełną zastępowalność na stanowisku leśniczego, który przecież czasem choruje, czasem wyjeżdża poza teren zamieszkania i kiedyś powinien spokojnie wykorzystać urlop. Przez szereg lat swojego dyrektorowania z uporem realizował poprawę warunków socjalnych swoich pracowników.

Janusz Kaczmarek z małżonką Mariolą mają dwójkę dzieci, również leśników, syna Michała i córkę Alicję.

Kto chciałby wykorzystać biogram do swoich prac proszę podać źródło: Marian Przybylski, Lasy Gniewkowskie. Z dziejów Nadleśnictwa Gniewkowo, Gniewkowo 2017, s. 399-403.